Dlaczego rehabilitacja po udarze ma takie znaczenie?

Rehabilitacja po udarze mózgu – kiedy zacząć

Rehabilitacja po udarze powinna rozpocząć się już w szpitalu, gdy pacjent jest jeszcze w ostrej fazie choroby. Jest to niezwykle ważne, aby stymulować układ nerwowy w prawidłowym kierunku i tym sposobem zapobiegać wyniszczeniom jakie mogłyby nastąpić w organizmie. Mózg ma bardzo trudne zadanie, ponieważ musi na nowo nauczyć się odbierać bodźce z otoczenia, aby aktywować stronę zajętą przez udar.  W ćwiczenia i  rehabilitację przyłóżkową powinni być zaangażowani zarówno personel szpitala, jak i rodzina, gdyż pacjent wymaga 24 godzinnej opieki. 

Rehabilitacja po udarze mózgu – codzienna pielęgnacja

Poniżej przedstawiamy listę czynności niezmiernie ważnych podczas codziennej pielęgnacji zarówno ciała pacjenta jak i jego układu nerwowego powracającego do zdrowia po udarze.

1. Ułożenie pacjenta w szpitalnym łóżku – pamiętaj o zmianie pozycji co 2-4 godziny, aby zapobiec odleżynom i przykurczom. Zmiana pozycji daje możliwość aktywizowania obydwu stron ciała chorego.
2. Budowanie zewnętrznej stabilizacji po udarze – podczas leżenia albo siedzenia na wózku zadbaj, aby niewładna ręka pacjenta była zawsze podparta (nie może zwisać bezwładnie), tak samo stopy – powinny być całą powierzchnią podparte.
3. Rozmowa i nauka – warto pacjenta głaskać, dotykać, pobudzać jego niewładną rękę, czy nogę. Układać chorą kończynę na zdrowej i tłumaczyć, że to jego ręka, noga, twarz, głowa (pacjenci po udarze często ignorują niewładne część ciała).

Rehabilitacja po udarze mózgu – ośrodki 

Kolejny etap rehabilitacji następuje po wyjściu pacjenta ze szpitala. Należy natychmiast rozpocząć odpowiednią terapię, gdyż każda zwłoka działa na niekorzyść chorego. Oczywiście, pacjenci wychodzą ze szpitala w różnym stanie. Niektórzy potrafią samodzielnie jechać na wózku, jeść, rozmawiać, inni są całkowicie uzależnieni od otoczenia. Rolą rodziny chorego jest znalezienie odpowiedniej placówki rehabilitacyjno – opiekuńczej. W wyborze ośrodka należy wziąć pod uwagę fachowość personelu oraz jakość oferowanych usług. W Centrum Origin Otwock oferujemy chorym rehabilitację ruchową na najnowocześniejszym sprzęcie oraz pełną opiekę neurologopedyczną i neuropsychologiczną. Dewizą Centrum Origin Otwock jest profesjonalna pomoc w każdym aspekcie terapii. 

Pacjent dąży do samodzielności i niezależności, które są kluczowe w codziennym funkcjonowaniu. Bez wątpienia pomaga w tym odpowiednio dobrana, systematyczna rehabilitacja po udarze mózgu. Na szczęście mózg cechuje neuroplastyczność, czyli zdolność tkanki nerwowej do tworzenia nowych połączeń. Proces ten odgrywa ogromną rolę w odbudowywaniu uszkodzonego układu nerwowego. Pozwala na uczenie się na nowo różnych rzeczy, np. chodzenia. Rehabilitacja po udarze mózgu toruje oraz stymuluje prawidłowe wzorce ruchowe chorego i wpływa na tę neuroplastyczność. Procesy naprawcze w mózgu są najintensywniejsze w pierwszych tygodniach od zdarzenia. To właśnie wówczas praca z pacjentem przynosi widoczne efekty. Gdy chory nie jest rehabilitowany wówczas w mózgu dochodzi do nieodwracalnych zmian, a naprawa skutków udaru z każdym dniem jest coraz trudniejsza.

Rehabilitacja po udarze w domu 

Rehabilitację można i powinno się kontynuować w domu, podczas  przerwy w terapii w ośrodku, bądź po zakończonym turnusie rehabilitacyjnym. Należy wspierać bliską osobę w powrocie do zdrowia. W miarę możliwości warto jest angażować chorego do czynności dnia codziennego, jak pranie czy gotowanie. Podczas sprzątania, np. ścierania kurzu zdrowa ręka powinna kierować chorą i “uczyć” ją prawidłowego ruchu. Świetną terapia jest również zmywanie naczyń. Należy jednak być bardzo ostrożnym i rozważnym w każdym działaniu, ponieważ pacjent po udarze ma zaburzone czucie w kończynie porażonej i łatwo może się oparzyć np. gorącą wodą. Kolejną formą terapii jest zakręcanie i odkręcanie kurków, gdzie pacjent ćwiczy ruchy obrotowe, a dodatkowo woda o różnej temperaturze korzystnie wpływa na drażnienie receptorów czuciowych w skórze chorego.

Rehabilitacja po udarze – ile trwa?

Czas terapii chorego po udarze mózgu może trwać kilka miesięcy ale również kilka lat. Tempo ustępowania objawów jest sprawą indywidualną i zależy od wielu czynników. Natomiast im bardziej precyzyjnie zostanie dobrana rehabilitacja, tym lepiej dla chorego. Rehabilitacja pacjentów po udarze mózgu to terapia ukierunkowana na zadania. Kluczowe jest odwzorowywanie czynności dnia codziennego, takich jak np. wchodzenie po schodach, sięganie, odkładanie czegoś na półkę. Dla mózgu najważniejsze są zadania. Terapia nie może ograniczać się do prostych, bezsensownych ćwiczeń, ale musi cechować się celowością działań. Nie chodzi o to, aby pacjent ruszał nogą, ale o to, żeby wiedział, że taki właśnie ruch pomoże mu wejść na stopień. Człowiek zdrowy nie myśli o ruchu, tylko o zadaniu jakie musi wykonać, np. zdjęcie czegoś z półki. Tego samego należy uczyć chorego. Terapeuci w Centrum Origin Otwock w swojej pracy kierują się powyższymi założeniami. Dodatkowo w Centrum powstało specjalnie przystosowane do tego rodzaju terapii – mieszkanie treningowe, które umożliwia pacjentom szybki powrót do samodzielności, dając im tym samym szansę na rehabilitację na wielu poziomach. 

Podsumowanie

Pamiętaj, że rehabilitacja powinna być intensywna oraz ma dotykać wielu aspektów (chodzenia, mowy, czynności samoobsługowych itp.) Najlepiej jest zacząć ją od razu po udarze, gdyż wtedy daje największe szanse na powrót do sprawności. Kluczowy również jest dobór specjalistów oraz odpowiednio przystosowanego ośrodka, aby zapewnić choremu dobre warunki terapeutyczne. 

*Innowacyjna rehabilitacja ręki z zastosowaniem robotów realizowana jest w centrach Origin w Krakowie i Otwocku.