Komunikacja z osobą z otępieniem – zasada IKO

IMIĘ 
Inicjując kontakt z podopiecznym, opiekun przedstawia się, podając swoje imię i wyjaśniając swoją rolę:
– Mam na imię Zosia i jestem twoją córką
– Mam na imię Ania i jestem pani opiekunką

Następnie wita podopiecznego, zwracając się do niego po imieniu i/lub nazwisku:
– Dzień dobry mamo – nazywasz się Krystyna Nowak
– Witam pani Mario Kowalska

Twarz opiekuna powinna znajdować się na wysokości twarzy podopiecznego. Jeśli, dla przykładu, podopieczny siedzi przy stole, opiekun najpierw siada na krześle obok niego, a dopiero potem wypowiada słowa powitania. 
Imię i nazwisko podopiecznego są najczęściej przez niego słyszanymi w ciągu życia słowami, zatem częste ich powtarzanie stanowi wskaźnik, że zwracająca się doń osoba jest mu znana i pozostaje z nim w bliższej relacji. Wypowiadając imię podopiecznego opiekun sprawdza reakcję – obserwuje czy impuls komunikacyjny dotarł i czy został zrozumiany. Potwierdzeniem pozytywnej reakcji ze strony podopiecznego jest zwykle nawiązanie kontaktu wzrokowego. 

KONTAKT WZROKOWY, wzmocniony dotykiem
W sytuacji, gdy podopieczny nie reaguje na powitanie, opiekun powinien ponowić poprzednią próbę komunikacji, wzmacniając ją dodatkowo delikatnym dotykaniem dłoni lub ramienia podopiecznego. Poprzez dotyk sygnalizuje podopiecznemu – mówię teraz do ciebie. 
Najczęściej wystarcza to, aby podopieczny zrozumiał intencje opiekuna.
Nawiązanie kontaktu wzrokowego potwierdza gotowość podopiecznego do kontynuowania interakcji z opiekunem i oznacza, że opiekun skupia całą swoją uwagę na podopiecznym. W sytuacjach, kiedy opiekun zwraca się do podopiecznego rozglądając się jednocześnie wokół albo zagadując inne osoby, nawiązanie kontaktu bardzo często się nie udaje.
Należy pamiętać, że utrzymywanie kontaktu wzrokowego z podopiecznym jest nieustannie wysyłaną informacją – jestem tutaj dla ciebie.

ODDECH
Po powitaniu i wypowiedzeniu swego imienia, opiekun powinien wziąć głęboki, spokojny oddech. Świadome operowanie oddechem w trakcie wypowiadania słów i zdań przez opiekuna normalizuje interakcję komunikacyjną, umożliwiając stworzenie pauz strukturyzujących wypowiedź, oddzielających poszczególne fazy przekazywania informacji.  Stanowią one jednocześnie zaproszenie podopiecznego do przyjęcia aktywnej postawy. Osoby, nawet te w późnym stadium demencji, odbierają pauzę jako zachętę do podjęcia jakiejś formy aktywności komunikacyjnej, a ich reakcją w takich sytuacjach bywa spojrzenie, potakujący lub przeczący ruch głową, monosylabowa wypowiedź, a czasami nawet całe zdania.

Niezwykle ważne jest, aby opiekun często wypowiadał imię lub nazwisko podopiecznego kilka, a nawet kilkanaście razy w ciągu każdego dnia. W miarę postępu choroby demencyjnej, używanie przez opiekuna imienia podopiecznego staje się sygnałem komunikacyjnym i elementem potwierdzającym jego poczucie tożsamości, wyróżniającym go jako jednostkę. Redukuje także obciążenie podopiecznego nowością sytuacji, łagodzi  wrażenia obcości i nieznajomości. W relatywnie krótkim czasie poprawia się wstępna orientacja i złagodzenie stresu. Relacja podopiecznego z opiekunem staje się o wiele bardziej bezpośrednia.

Bez względu na stopień dezorientacji i tempo zmniejszania się kompetencji komunikacyjnych podopiecznego, opiekun ma obowiązek posługiwania się zasadą IKO. Przy każdej czynności i w każdej kolejnej sekwencji wypowiedzi powinien powtarzać imię podopiecznego – stanowi to zasadniczy element interakcji komunikacyjnej. Dla przykładu:
– Dzień dobry, panie Józefie. To ja, Kasia, pana opiekunka.
– Pani Doroto, proszę się napić, a potem pójdziemy razem na spacer

Wszystkich pracowników Origin obowiązuje stosowanie zasady IKO, jako redukującej dezorientację i dyskomfort podopiecznych. Naszym priorytetem jest stwarzanie podopiecznym warunków sprzyjających tworzeniu poczucia bezpieczeństwa i akceptacji oraz zadowolenia wynikającego ze świadomości przynależności do społeczności Origin.

Rezerwacja miejsc na stacjonarny 7-dniowy pobyt diagnostyczny, na pobyt wytchnieniowy lub pobyt rehabilitacyjny długoterminowy w programie Origin MemoryCare:

TEL +48 22 102 60 80 lub e-mail: info@originpolska.com